Sunday, August 06, 2006

Giyim ve Yasam Tarzlari

Hazir African American yazisi yazmisken kisin yazmis oldugum bir yaziyi da araya koyuveriyim dedim.

Tezgahima bir musteri yaklasiyor. Arkasinda da hemen hemen ayni uc tane benzer kisi, arkadaslari...

Siyah bandanisinin altindan dokulen ozenle orulmus saclari, 3XL t-shirt'u, ozellikle 2-3 beden buyuk secilmis bel kismi neredeyse dizlerinde duran pantolonu ile tam bir tipik hip hopcu African-American erkek. Pantolunu yuzunden carpik curpuk yururken bana Kasimpasa kabadayisini hatirlatiyor. Hic Kasimpasali kabadayi gordun mu derseniz aslinda hayir gormedim ama filmlerde 'heeeyyt var mi lan bana yan bakan' tiplemelerinden cok gordum. Bu dusmek uzere gibi gorunen pantolonuyla yururken sanki o beden onun degilmis gibi gorunuyor. Sanki birilerinden odunc almis bedenini birkac gunlugune. Ara sira elini atiyor onune pantolonunu toparlamak icin. Bu haliyle de uckuru ile oynasip duran tiplere benzeyerek sapik bir goruntu olusturuyor ve bu seferde tecavuzcu Coskun'u aklima getirtiyor. Bazen de Michael Jackson'un meshur "avuclama" hareketini.


Gozunde kocaman gunes gozlukleri, kulaginda ise bizim memlekette ancak bir kadinin parmagina taktigi buyuklukte pirlanta tasli bir kupe. (Gerci aldigim haberlere gore artik bizim "tas firin erkekleri" de modaya uymus son zamanlarda.) Tabi ki gercek tas degil bunlar, zaten bu buyuklukte pirlanta alabilmesi cin cok firin ekmek yemesi lazim. Sirtinda Nike cantasi, ayakkabilar elbette Jordan, boynunda daha once benden almis oldugu belli bir dog tag sallaniyor. Tabii zincirinde neredeyse dizine kadar uzun oldugunu belirtmek gerekir burada. Belli ki iyi bir animiza gelmisde ona bol keseden bir zincir vermisiz. Buradakiler herseyin uzununu ve buyugunu seviyorlar. Ornek mi? Alin size ornek:

Bizim memlekette fast food restorantlarindan aldigimiz kucuk cola boyutu buralarda yok mesela. Buradaki kucuk bizim orta boy. Birde King boy var burdaki bizim bir litrelik kolalarimiz kadar.

Gelelim arkadaslarina. Bunlar zaten fabrika cikisli oldugu icin hepsi birbirine benziyor. Bunlar digerek kucumseme yoluna gitmiyorum. Surekli zenciler, African-Americanlar demek istemiyorum ki zaten beyazlardan, sari irklardan da var boyle. Yani HIP HOP denen kulturdeki insan cesitlemelerinden bahsediyorum. Cesitlere girersek cesit booool. Punkci, sosyetik, sportif (hatta buna American Eagle, Hollister, Abercrombie'cilar diyebiliriz), Latino, Asyali vs . versiyonlariyla liste uzuyor. Neyse, kaldigimiz yerden devam edelim.


Birincisinin kolyesi degisik. Bunun ki kalin bir zincir ve dogtag'i bizim rhinestone dedigimiz sahte pirlanta tasli olandan. T-shirt'unude kemer tokasinin altina sikistirmis toka gorunsun diye. Gumus ve altin kaplamali Maruhana yapragi figurlu olan kemer tokasini gururla sergiliyor. O yuzden bunun pantolonuda digerlerine gore biraz daha yukarida. Buyuk olasilikla Lids'den almis oldugu on tarafi duz olan sapkalardan var. Hafif yana dogru dondurup takmis. Tabi etiketi cikartilmamis sekilde. Neden cikartmazlar anlamadim gitti. Kizlar etiketteki fiyata bakip, 'hmm, bunda para var, bunda para yok' olayina mi giriyorlar. Bu fiyat etiketi sadece sapkayla sinirli degil. Gunes gozluklerinden, ayakkabilarindan ve tee shirtlerinden de sallaniyor. Bana en garip geleni tee shirttekini cikartmayanlar.


1.Bunlar hic tee shirtlerini yikamiyorlar m?
2.Bu etiketleri her seferinde cikarip takmak icin etiket tabancasi da mi aliyorlar?

Ikincisinin saclar kabarik ve sacinda bizim perma taragi diye nitlendirdigimiz kalin disli taraklardan var. Agzinda da emzik! Emzigin diger versiyonlarida cogunlukla kurdan veya dis fircasi oluyor. Bu uzerine babasindan kalma goruntusu olan uzerine buyuk eski bir ceket var. Tarz yapacaklar ya arkadaslar..

Benim eskiden bir ara birlikte calistigim arkadasda oyle ceketler giyerdi. Kendileri zaten siska mi siska bir zenciydi. Kedi kili gibi saclarini ikiye ayirip ozenle yapisitirdi. Bizdeki adi ile 'dana yalamis' ama bence yalayacak pekde sac bulamamis...Ceketleride burada bagis yapilan malzemeleri satan Good Will diye bir yerden ucuza alip 3-4 kez ust uste yikadiktan sonra giyiyormus. Bunun pantolonlarin beli dusuk olmazdi. Bu kumas pantolon giyer belinide oyle bir sikardiki bizim fakir memur goruntulu karikaturleri hatirlatirdi bana. Bunun bir arkadasi vardi. Hala buralarda. Anthony. Ilk tanistigim gun cocugun uzerinde beyaz bir takim elbise vardi. Ama su caz yapan tipleri dusunun iste onun gibi. Beyaz bir de fotur sapka. Ayakkabilar krem, beyaz, taba renklerinin karisimindan rugan bir ciftti. En onemli yeri gozleriydi. Hafif cekik olan gozleri zaten karizmasina karizma katarken sen kalk bir de vampir lensler tak. Artik takmiyor o lensleri ama degisik degisik takim elbiseleriyle zaman zaman goruyorum. Burada bir kuyumcu dukkaninda satis elemani olarak calistigindan duzgun giyiniyor. Ama adam kendine tarz bulmus, yakistirmis. Digerleri gibi fotokopi kokmuyor. Benim arkadas ona benzemeye calissada fark hemen siritiyor. Kisilik farki ise olayi noktaliyor zaten. Tanisiklarim ve musterilerimde dahil olmak uzere konustugum en kibar zenci kisi Anthony diyebilirim.

Ucuncusu ipac'ini takmis, kulaginda calan muzige yuksek sesle eslik edip sanki sarkiyi sahnede seslendiriyormus hallerinde bir tip. Altin disleri var uzeri tasli olanlardan. Bence cok kotu duruyorlar ama bunlar bayiliyor bu altin veya gumus kaplama disliklere. Bir zenci ev arkadasim vardi. Onunda bir tane altin disi vardi.Ona sormustum neden boyle dis yaptiriyorsunuz sizler diye. Cevabi ilgincti. Dis yaptirmak cok pahali. Bu altin disler daha ucuza mal oluyor. Tabi bunun ki eksik disi tamamlama gorevi goruyor. Ama birde bunlarin genellikle on ust-alt iki disler ve kopek dislerini kaplayacak sekilde takma dis olanlari var. Bizim mall'da da yapiyor biri. Altin, gumus, tasli, tassiz. Bildigim kadariyla dumduz, ozelligi olmayan tek dis $50. Bunlarin pirlanta tasli olanlari ise $$$ seklinde. Bu adamlar kadar gereksiz herseye sirf goruntu ugruna para bulup harcayanini gormedim yani.


Bu sonuncusu t-shirt yerine gomlek giymis ama uc tanesi ust uste. Bunlar deterjana verdikleri paraya, elektrige, suya hatta disarda yikiyorlarsa camasir ve kurutma makinelerine attiklari parayada (genelde $ 2.25 e mal oluyor bir posta camasir) acimiyorlar. Bunun kulaginda yine bizim sattigimiz Jordan kupelerden var. Bizde aslinda bunlarin fabrika cikislarindaki gorunumlerinin aksesuar kisimlarina yardimci oluyoruz. Hepsinde dogtag ve Jordan kupeler ve LED ekranli elektronik kemer tokalarindan var. Ben hic bu kadar cok erkegin tasli seyler aldigini gormemistim. Memlekette oylelerine biz kiro deriz kestirmeden. Burada ise kizlar genelde duz modelleri tercih ederken erkekler taslilara saldiriyor. Bunlar genelde zenciler, latinolar ve gayler oluyor tabi.

Bunlarin bayan versiyonlarina gecelim. Giyim kusam olarak cok renkliler. Pullu seylere bayiliyorlar. Ayakkabi secimlerinde spor ayakkabidan, yuksek topuklu spor ayakkabiya, duz ayakkabidan, renkli ve rugan tarzi ayakkabilara kadar renk ve sekil bol tarzda. Sort ve etek giyiyorlarsa genellikle kisacik. Pantolonlarda daracik. Zaten yuvarlak olan hatlari iyice belirginlesiyor. Popolarini belirtmeye gerek yok. Hepsinde o kivrim var ne hikmetse. Eger sisman, ama ince belliyse daha da belirgin. Sanki yuruyen yapisik karpuz kardesler.

Kulaklarinda genellikle kocaman sallanan kupeler veya en buyuk boy halka kupeler takarlar. Saclar genellikle orgulu, orgulu degilse dumduz ve genellikle at kuyrugu. Bilirsiniz zencilerin oldukca kivircik bir saci vardir. Ya da vardi diyelim. Relaxer diye bir malzemeyle sac boyar gibi duzlestiriyorlar. Ama sac cok kotu bir sekilde yipranip kiriliyor, hatta o kadar yaniyor ki tuttugunuzda lastik gibi uzayip kopuyor islakken. Biliyorum cunku ben denedim. Hemde iki kere yaptim bu islemi. Ilkinde sacim o kadar yipranmadi ama tam dumduzde olmadi. Mutlaka biraz fon, firca islemi gerektiriyordu. Yaklasik 3 ay sonra ikinci kutuyu yapmaya karar verdim. Ama bu sefer zencilere yonelik olandan aldim. Tabi ki cok daha kuvvetli bir malzemeymis. Dustayken saclarim ipek gibi yumusacik ama havluya sardigim an firca gibi oluyordu. Nemli halde tararken odum kopuyordu cunku lastik gibi uzayip kopuyordu. Biraz bakim kremiyle duzelttim ve tararken daha fazla ozen gosterdim. Ama kestirmeden duzelmedi. Uzun yillar sonra saclarim ilk defa ikizlere takke hizzasina kadar uzatabilmisken icim gide gide kestirdim. Ben sacima acimamistim bu islemi yaparken ,kuaforde bana acimadi. Ne o duz sac daha guzel oluyormusumda, fon cekmekten fenalik gelmiste... Bu zenci kizlar herhalde daha da fazla koruyucu kullaniyorlardir ama yine de bazilarinin saci kece gibi gorunuyor.


Makyaj yapiyorlar ama cok degil. Cantalar ise genellikle buyuk, parlak renkli, buyuk tokali oluyor. Daha genc yasta olanlar ise pembe, beyaz ve portakal agirlikli renkler ve cizgi karakterlerin resimleri olan sirt canlarindan takiyorlar.

Bunlar sarki soyleyerek ve dans ederek yurumeye bayiliyorlar. Erkegi olsun bayani olsun genelde sarki soyler gibi konusuyorlar. Bazilari oyle bir konusuyorki ne dedigini anlamak neredeyse imkansiz. Yuksek sesle konusmak en belirgin ozellikleri. Herkes onlari dinlemek ve onlarda herkesin ilgi odagi olmak durumundalar cunku. Kizlari kavgacilar. Siyah beyaz farketmiyor, Kasimpasa-Sulukule usulu kavgaya girisip birbirlerini tirmikliyorlar. Farkli gruptan tiplerse caktirmadan birbirlerini suzuyorlar. Toplu gruplar halinde ortalikta durmaya bayiliyorlar.

Benim tezgaha gelenler hemen indirim istiyorlar. Daha ne istedigini bilmeden ne diye indirim vereyim bu bir, sana niye durup duruken deal yapayim. Bazi cok bilmisler ise daha bir arsiz olup bana ne bedava vereceksin diyorlar. GUNAHIMI. Al senin olsun tepe tepe cezasini cek! Bazilari ben daha once buradan bilmem ne almistim, bana ne kadar indirim yapacaksin diyorlar, bende diyorum ki McDonalds'dan yeniden yemek yediginde sana indirim yapiyorlar mi ki diye soruyorum. Veya birsey aliyor, 10 dakika sonra geri iade etmek isitiyor. Soylemesede biliyorum ki baska birsey gordu, o daha cazip geldi ama parasi kalmadi. O zaman diyor bunu iade eder otekini alirim diye plan kuruyor. Bende malimi taniyorum artik. Ne amacla geri getirdigi belli. Once bahaneler yaratiyor yok soyle oldu,yok boyle yapti, yok orami acitti, yok bu gercek degil boynumu yesile cevirdi. Bende diyorum 'bizde gercek hic bir sey yok diye sana zaten soylemistim. Hem $5'a gercek gumus veya altin bulursan bana da haber ver bende gidip alayim. Yine bir restorant olayina girip sen yemegini yiyip bitirdikten sonra ben bunu begenmedim geri al para mi ver diyebili yor musun" diyorum. Bunlar alismislar herseyi iade etmeye o yuzden boyleler. Simarmislar artik. Hemen diyor ki:
-seni sikayet edicem.
Bende;
-et kime edeceksen. Burada yaziyor para iade etmiyoruz diye! diyorum.
-Ben bundan Las Vegas'ta gordum $20'di. Sizde niye pahali diye soruyor.
-O zaman git ordan al be bro/sis.
Tabi icimden sunu haykiriyorum
- E, alma o zaman be GOD GOD!
Biraz once yanimdan gecen mesela ille bir salaklik yapmak zorunda ya, butun tezgah kaca diye sordu gitti.

Televizyondaki programlarda izliyorum. Kimin eli kimin cebinde belli degil. Anne cocugunun kimden oldugundan emin degil. Bu olay sadece zencilerde yok tabi. Yogunluk onlarda olsa dahi bunlarda seks iliskileri karman corman. Yaninizda erkek arkadasiniz, kiz arkadasiniz olsa farketmez bayanida erkegide size laf atarlar, sinyal gonderirler. Kizlar telefon numaralarini begendikleri erkege hemen gidip verirler. Erkeklerde gelir once bir iki seyin fiyatini sorar, sonra cocugun var mi, evli misin, erkek arkadasin var mi diye baslarlar sormaya. Cevaplar hayirsa telefonun versene, birseyler icmeye gidelim mi diye devami gelir sorularin.

Ilginiz olmadigini belli ederseniz pek israrci degillerdir. Bu da buradaki erkeklerde en sevdigim yondur. Tabi bazi durumlarda israr edilmek istersiniz ama o da kivirtmaniza bagli olarak gelisebilir zaten. Birde dikkatimi ceken zenci erkekler beyaz kizlarla daha cok birlikte oluyorlar. Zenci bir bayani nadir gorursunuz bir beyaz erkekle. Sevgili veya evli olsun kesinlikle zenci erkekleri daha cok beyaz kadinlarla goruyorum. Tamam zenci erkeklerin nami dunyayi asip Mars'a ulasti. Orasi asikar da yinede neden boyle diye dusunmeden edemiyorum. Beyaz bayanlar daha mi cesur acaba zorluklara gogus gerip icabinda ailesi ile ters dusmeye? Cunku her ne kadar irkci degiliz deselerde boyle durumlarda sorun yasiyorlar. Birde eger kiloli bir bayansaniz hatta asiri kiloli bir bayansaniz kesinlikle beyaz atli zenci bir sevgiliniz veya kocaniz olabilir sakin evde kaldim diye uzulmeyin. Bu erkekler yuvarlak hatlara bayiliyorlar.

Genc yastakilerin tirnaklar genelikle kisa. Yaslar buyudukce tirnaklarda da anormal bir buyukluk goze carpiyor. Tabi ki takma tirnak. Neredeyse hic kisaltmadan paketten ciktigi gibi kullaniyorlar. Her turlu renk, model ve desen var. Simlisi simsizi var. Gormemek imkansiz zira gostermek icin nerdeyse gozunuze sokuyorlar.

Bebek ve cocuklarin saclari ise genellikle cesit cesit orgulu. Ve heryerlerinde irili ufakli bir suru toka oluyor. Bu cocuklar bu tokalarla nasil yatip kalkiyorlar, baslari agrimiyor mu diye cok merak edyiroum. Zaten orgulu saclarda yikadiklarinda su icine giriyor mu ona bile emin degilim. Actiklarinda ise neyle karsilasiyorlar iste orasi bence vahim. Sanirim orguler cozuldukten sonra en guzeli kazitmak olur.

Class hatunlar ise giyiminden yuruyusune farkediyor. Kisa sac tercih edenlerin ya kizil, ya siyah. Uzun ise duz veya hafif dalgali ve genelde at kuyruklu. Elbiselerde ise saten tarzi kumaslari tercih ediyorlar. Hafif topuklu ayakkabilar, goze batmayan bir makyaj, orta buyuklukte cantalar. Erkekleri ise dusmus pantalon giymiyorlar. Spor giyinmisse, yakasiz cok bol olmayan sweatshirt tarzi kazaklar, uzerlerine daha cok oturan ama yinede bol kesimli jean ve kumas pantalonlar, esofman tercihleri varsa beyaz, kirmizi ve lacivert tonlar. Saclar genelde kisa, kulaklarinda kupe oluyor ama daha kucuk tasli. Zincir, saat ve kemerlerde de daha bir zerafetli secimler oluyor.

Yaklasik 2,5 senelik Amerika ve 1.5 senelik mall yasantimdan, ev ve is arkadasimdan gordugum zencilerin tarzi iste boyle. Niye mi yazdim, her gunum onlarin arasinda geciyor. Eger sakin bir gun ise mall'da mal mal onlara bakmaktan baska yapacak eglencem olmadigi bir gun yazayim bari bu arkadaslari demistim. Aslinda fotolarini cekip koymakta isterim ama oyle bir firsat bulamadim henuz.

Missy Nilliott Amerika'dan bildirdi.

0 Yorum: